مقاله پیش رو توسط بهترین وکیل قتل ایران و عضو کانون وکلای تهران درخصوص انواع قتل و مجازات قتل برای آگاهی و آشنایی شما عزیزان تنظیم گردیده است. درضمن در این مقاله، قتل غیر عمد و مجازات قتل غیر عمد نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
شاید بتوان گفت جان و سلامتی انسان ها بزرگترین موهبتی است که خداوند به بشر اعطا نموده است. بنابراین افراد در جامعه میبایست به این موهبت الهی و فرصتی که خداوند به انسان داده و به طور کلی به جان آدمیزاد احترام گذاشته و به آن تعرض ننمایند.
بنابراین ایراد ضرب و جرح و یا گرفتن جان آدمیزاد در کنار دعاوی کیفری دیگر نظیر تجاوز همواره مورد سرزنش و مجازات مرتکب و جانی قرار گرفته است.
جرم قتل
همه ما داستان اولین جرم صورت گرفته بر روی زمین تحت عنوان هابیل و قابیل را شنیده ایم. جرمی که گویا توسط قابیل انجام شد و برادر خود هابیل را کشت. لذا همانطور که میدانید خداوند در قرآن کریم به نکوهش و سرزنش قتل پرداخته است.
آدمیزاد نیز همواره در طول تاریخ به سرزنش قاتل و این عمل قبیح پرداخته است. لازم به توضیح است که نه تنها در دین اسلام بلکه در سایر ادیان و جوامع بشری نیز مرتکب قتل به شدت مجازات میگردد.
البته که در تمام جوامع بشری نوع و چگونگی قتل در میزان مجازات مرتکب تاثیر گذار میباشد.
در واقع عدالت نیز ایجاب میکند که قصد و نیت مرتکب نیز احراز گردد و با توجه به آن مجازاتی در خور عمل ارتکابی تعیین گردد.
از این رو در این مقاله به بررسی اقسام قتل از جمله قتل عمد ، قتل شبه عمد و قتل خطاء محض میپردازیم. همچنین شما همراهان عزیز میتوانید به صورت مستقیم با بهترین وکیل قتل تهران تماس برقرار نمایید.
مجازات قتل
قبل از اینکه به معرفی انواع قتل بپردازیم بهتر است که بدانیم جرم قتل چیست. به طور کلی جرم قتل در تقسیم بنده کلی جرائم در زمره جرایم علیه اشخاص قرار میگیرد. همچنین این فعل یا ترک فعل صرفا نسبت به انسان واقع میشود.
قتل در اصطلاح به عملی گفته میشود که زندگی و حق حیات انسانی دیگر را سلب مینماید.
از نگاه قانونی قتل عبارت است از گرفتن جان شخصی دیگر از طریق فعل و یا ترک فعل به صورت غیر قانونی.
بنابراین طبق تعریف قانونی قتل بایستی گرفتن جان دیگری به صورت غیر قانونی صورت پذیرد والا مشمول مجازات قتل نخواهد شد.
بنابراین چنانچه مجری احکام قانونی در بخش اجرای احکام اقدام به گرفتن جان محکوم علیه نماید عمل ایشان مشمول مجازات قتل نمیشود.
همانطور که اشاره شد تعریف قتل با توجه به نوع آن متفاوت میباشد که در ادامه به آن میپردازیم.
انواع قتل
بر اساس ماده 289 قانون مجازات اسلامی انواع قتل شامل قتل عمدی و غیر عمدی میشود. قتل غیر عمدی نیز خود به دو نوع شبه عمدی و خطای محض قابل تقسیم میباشد.
قتل عمد انواع مختلفی را شامل میشود و دامنه گسترده ای دارد. از جمله میتوان به خفه کردن شخص دیگر، ضربه زدن با چاقو یا انواع اسلحه های سرد، کشتن با اسلحه های گرم، فرو بردن سر کسی در زیر آب و خفه کردن قربانی، تزریق و انواع مختلف دیگر اشاره نمود.
ما در ادامه به بررسی کامل انواع قتل از نگاه قانونی میپردازیم.
قتل عمد
قتل عمد یکی از مهم ترین و پیچیده ترین انواع قتل میباشد. بر اساس ماده 290 قانون مجازات اسلامی جنایت بر نفس در موارد زیر عمدی محسوب خواهد شد.
با توجه به اینکه جرم قتل نیز جنایت بر نفس میباشد لذا وجود یکی از موارد زیر موجب تحقق جرم قتل عمدی میگردد.
- الف- چنانچه مرتکب با انجام فعلی قصد ایراد جنایت بر فرد یا افرادی معین یا فرد یا افرادی غیر معین از یک جمع را داشته باشد و همچنین در عمل نیز جنایت مورد نظر مرتکب یا نظیر آن واقع شود. در این صورت فرقی نمیکند که فعل ارتکابی نوعا موجب وقوع آن جنایت یا نظیر آن بشود یا خیر.
- ب- چنانچه مرتکب به صورت عمد فعلی را انجام دهد که در واقع نوعا موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن خواهد شد هرچند که قصد ارتکاب آن جنایت و نظیر آن را نداشته باشد. البته در این مورد مرتکب میبایست آگاه و مطلع باشد که آن کار نوعا موجب وقوع آن جنایت یا نظیر آن میشود.
- پ- ممکن است مرتکب قصد ارتکاب جنایت واقع شده یا نظیر آن را نداشته و فعل انجام گرفته نیز نسبت به افراد متعارف و عادی نوعا موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن نشود. لکن در مورد مجنی علیه به علت بیماری، ضعف، پیری یا هر وضعیت دیگر و یا به دلیل وضعیت خاص مکانی یا زمانی نوعا موجب آن جنایت یا نظیر آن میشود. در مورد فوق نیز شرط تحقق عمدی بودن جنایت آن است که مرتکب به وضعیت نامتعارف مجنی علیه یا وضعیت خاص مکانی یا زمانی ایشان آگاه و مطلع باشد. یه عنوان مثال یک خط کش معمولی عرفا کشنده نمیباشد لذا ضربه زدن با آن اصولا استفاده از یک وسیله قتاله به حساب نمی آید. در حالی که چاقو وسیله ای کشنده و قتاله است لذا ایراد ضرب و جرح و ضربه زدن با چاقو اصولا و نوعا کشنده میباشد. به عبارت ساده تر چنانچه جانی از چاقو استفاده نموده ولی ادعا نماید که قصد ارتکاب جنایت نداشته عمل ایشان جنایت عمدی محسوب میگردد.
- ت- چنانچه مرتکب قصد ایراد جنایت واقع شده یا نظیر آن را داشته باشد حتی اگر فرد یا جمع معینی مقصود وی نباشد و در واقعیت نیز جنایت مورد نظر مرتکب یا نظیر آن واقع شود. به عنوان مثال میتوان به زمانی که مرتکب در اماکن عمومی بمب گذاری کرده اشاره نمود.
قتل غیر عمد
همانطور که بیان گردید از دیگر انواع قتل جرم قتل غیر عمد میباشد. منظور از قتل غیر عمد هر نوع قتلی است که شرایط جنایت عمدی را نداشته و عامدانه صورت نگرفته باشد.
قتل غیر عمدی خود بر دو نوع شبه عمد و خطای محض تقسیم میگردد.
قتل شبه عمد
مطابق با ماده 291 قانون مجازات اسلامی جنایت در موارد زیر شبه عمد محسوب میگردد:
- الف- هرگاه مرتکب نسبت به مجنی علیه قصد رفتاری را داشته باشد لکن قصد جنایت واقع شده یا نظیر آن را نداشته باشد و از مصادیقی که مشمول تعریف جنایات عمدی میگردد نیز نباشد.
- ب- هرگاه مرتکب جهل به موضوع داشته باشد. به عنوان مثال جنایتی را با اعتقاد به اینکه موضوع رفتار ایشان شی یا حیوان و یا افراد مشمول ماده (302) این قانون است به مجنی علیه وارد نماید سپس معلوم شود که اشتباه میکرده است.
- پ- هرگاه جنایت به سبب تقصیر مرتکب واقع شود به شرط آن که جنایت واقع شده یا نظیر آن مشمول تعریف جنایت عمدی قرار نگیرد.
قتل خطای محض
طبق ماده 292 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 92 جنایت در موارد زیر خطای محض محسوب خواهد شد:
- الف- جنایت در حالت خواب و یا بیهوشی و مانند آن ها واقع گردد.
- ب- جنایت به وسیله صغیر و مجنون صورت گیرد.
- پ- جنایتی که در آن مرتکب نه قصد جنایت بر مجنی علیه و نه قصد ایراد فعل واقع شده بر ایشان را داشته باشد. به عنوان مثال مرتکب تیری به قصد شکار رها نماید و آن تیر به شخصی برخورد کند.
توجه داشته باشید که در مورد بندهای (الف) و (پ) چنانچه مرتکب آگاه و متوجه باشد که اقدام او نوعا موجب جنایت بر دیگری خواهد گردید جنایت صورت گرفته عمدی محسوب خواهد شد.
مجازات انواع قتل
همانطور که به معرفی انواع قتل پرداختیم توجه نمایید که مجازات قتل نیز بسته به نوع قتل متفاوت میباشد.
در ادامه به بررسی مجازات انواع قتل میپردازیم.
مجازات قتل عمد
قصاص: به موجب ماده 381 قانون مجازات اسلامی مجازات اصلی قتل عمد در صورت تقاضای ولی دم و وجود سایر شرایط مقرر قانونی قصاص خواهد بود.
در ماده 438 قانون مجازات اسلامی نیز بیان گردیده که چنانچه در اجرای قصاص قاتل زنده بماند حق قصاص برای اولیای دم محفوظ خواهد بود.
دیه و حبس تعزیری: از دیگر مجازات های قتل عمد میتوان به دیه و حبس تعزیری اشاره نمود.
در واقع مجازات قاتل عمدی در صورتی دیه خواهد بود که اولیای دم مقتول به جای قصاص قاتل عمدی به گرفتن دیه تراضی و توافق نموده باشند.
ماده 301 قانون مجازات نیز بیان میدارد که در صورتی قصاص قاتل ثابت میشود که قاتل پدر یا جد پدری مقتول نباشد.
همچنین قاتل و مقتول در دین و عقل برابر باشند. بنابراین چنانچه عاقلی دیوانه ای را به قتل رسانده و یا در صورتی که مسلمانی کافری را بکشد در این موارد قصاص ثابت نمیگردد.
توجه داشته باشید که در صورتی که بالغی اقدام به قتل نابالغی نماید قصاص ثابت بوده و قاتل بالغ قصاص میشود.
حبس تعزیری: طبق ماده 612 حبس تعزیری زمانی اعمال میگردد که قاتل عمدی شاکی نداشته و یا اولیای دم رضایت داده و یا قاتل به هر دلیلی نظیر مصالحه بر دیه، قصاص نگردد.
در این صورت چنانچه عمل قاتل موجب اخلال در نظم جامعه بوده و یا عدم مجازات قاتل منجر به جری شدن ایشان و یا سایرین گردد قاتل به 3 تا 10 سال حبس محکوم خواهد شد.
نکته: همانطور که اشاره شد، در صورت قتل فرزند توسط پدر یا جد پدری، موضوع قصاص منتفی بوده و پدر ممکن است تنها به مجازات حبس تعزیری محکوم گردد. به عبارت دیگر در صورت کشتن بچه توسط پدر، چنانچه اقدام وی موجب اخلال در نظم و صیانت و امنیت جامعه یا بیم تجری مرتکب یا دیگران گردد، به مجازات حبس تعزیری محکوم خواهد شد.
مجازات انواع قتل غیر عمد
در این بخش از مقاله جهت تسهیل شناخت مجازات قتل غیر عمد آن را به دو بخش جداگانه تقسیم نموده و به بررسی آن میپردازیم.
مجازات قتل غیر عمد خارج از تصادفات رانندگی:
بر اساس ماده 616 قانون مجازات اسلامی چنانچه قتل غیر عمد به واسطه بی احتیاطی، بی مبالاتی و یا انجام عملی که مرتکب در آن فاقد مهارت بوده یا به دلیل عدم رعایت نظامات صورت گیرد مسبب به حبس از 1 تا 3 سال و نیز به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم محکوم میگردد.
البته در صورتی که اعمال فوق الذکر را بتوان تحت عنوان خطای محض احراز و اثبات کرد مجازات حبس منتفی میگردد.
نکته: همانطور که اشاره شد مقررات مذکور در این ماده شامل قتل غیر عمد در اثر تصادف رانندگی نمیشود.
مجازات قتل غیر عمد در تصادفات رانندگی:
ماده 714 قانون مجازات اسلامی در این خصوص تعیین تکلیف نموده است.
طبق مفاد این ماده ممکن است بی احتیاطی، بی مبالاتی و یا عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده (اعم از وسائل نقلیه زمینی، آبی و یا هوایی) یا متصدی وسیله موتوری منجر به قتل غیر عمدی شخصی گردد.
در این صورت مرتکب به 6 ماه تا 3 سال حبس و همچنین در صورت مطالبه دیه از جانب اولیای دم به پرداخت دیه محکوم میگردد.
سخن پایانی
مباحث کیفری به خصوص مبحث قتل و مسائل مربوط به آن نظیر انواع قتل بسیار پیچیده و دشوار میباشند. به همین دلیل بهتر است قبل از هر اقدامی با یک وکیل تهران و با تجربه و متخصص در امور مربوطه مشورت نمایید.
چرا که طرح دعوی و تنظیم لوایح اشتباه و نادرست ممکن است به گونه ای به روند رسیدگی آسیب بزند که دیگر امکان تصحیح آن به هیچ عنوان نباشد. تیم حقوقی وکیل زوم با استفاده از بهترین وکلای تهران، مجرب و مورد اعتماد آماده ارائه بهترین خدمات حقوقی به شما عزیزان میباشد.
همچنین در صورتی که مایل به پرداخت حق الوکاله نیستید میتوانید بدون پرداخت حق الوکاله وکیل از خدمات تیم ما استفاده کنید. در این صورت صرفا با پرداخت مبلغ لازم در طول روند رسیدگی و تمام مراحل دادرسی از خدمات وکیل پایه یک دادگستری بهره مند خواهید گردید. این خدمات شامل تنظیم دادخواست، تنظیم لایحه، مشاوره و غیره به طور دائم و تحت نظر وکیل تهران میباشد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص این موضوع که انواع قتل و مجازات قتل غیر عمد چیست و قتل غیر عمد کدام است و به طور کلی مجازات قتل و … میتوانید با وکلای معرفی شده در وبسایت وکیل زوم تماس گرفته و از خدمات حقوقی ایشان استفاده نمایید.
